Το ιξώδες είναι η ιδιότητα που έχει ένα ρευστό να παρουσιάζει
αντίσταση κατά τη ροή του, ως αποτέλεσμα της εσωτερικής τριβής των μορίων του.
Υψηλό ιξώδες και μικρή ρευστότητα παρουσιάζουν τα παχύρρευστα
υγρά.
Αντίθετα, τα λεπτόρρευστα υγρά έχουν μικρό ιξώδες και
μεγάλη ρευστότητα.
Το ιξώδες αναφέρεται σαν δυναμικό (η) και σαν κινηματικό
(ν).
To δυναμικό ιξώδες μετριέται συνήθως σε centiPoise
(cP).
Στο σύστημα CGS μονάδα ιξώδους είναι το 1 Poise (P) που ισούται
με 1dyn·s / cm2 = 1g/cm·s.
Στο σύστημς SI μονάδα ιξώδους είναι το 1 Pa·s = 1
N·s/m2 που είναι ισοδύναμο με 10 P (Poise).
Το πηλίκον του
απολύτου ιξώδους διά της πυκνότητας του ρευστού ονομάζεται κινηματικό ιξώδες. Το
κινηματικό ιξώδες είναι το μέτρο της αντίστασης στη ωοή ενός ρευστού, κάτω από την επίδραση της βαρύτητας.
Η μέτρησή του γίνεται
με ιξωδόμετρα, στα οποία vς μέτρο του ιξώδους μαμβάνεται ο χρόνος εκροής ορισμένης ποσότητας υγρού από
προστόμιο ορισμένων διαστάσεων.
Οι κυριότεροι
τύποι ιξωδομέτρων είναι:
Ιξωδόμετρο Engler
που χρησιμοποιείται κυρίως στην Ευρώπη
Ιξωδόμετρο Redwood
που χρησιμοποιείται κυρίως στην Αγγλία
Ιξωδόμετρο Saybolt
που χρησιμοποιείται κυρίως στην Αμερική και υπάρχει σε
δύο παραλαγές: Universal και Furol.
Ισχύουν δε οι
εξής σχέσεις μετατροπής:
SSU = 11,5 (SSF) – 62,5
SSU = Engler X 37,5
SSU = Redwood : 0,84