RON – Βαθμός Οκτανίου

Βαθμός ή αριθμός οκτανίου είναι η ικανότητα της βενζίνης να αντισταθεί στην κρουστική καύση.

Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός, τόσο μεγαλύτερη η αντίσταση στα πειράκεια.

Η βενζίνη είναι μίγμα υδρογονανθράκων με διαφορετικές αλυσίδες, συν πρόσθετα. Η κλίμακα βαθμών οκτανίου βασίζεται σε δύο υδρογονάνθρακες που καθορίζουν τα όρια της κλίμακας. Εξ ορισμού το κανονικό επτάνιο έχει τιμή μηδέν και το ισοοκτάνιο έχει τιμή 100. τα μίγματα αυτών των δύο υδρογονανθράκων καθορίζουν τις τιμές του αριθμού οκτανίου. Για παράδειγμα: μίγμα με 10% επτάνιο και 90% ισοοκτάνιο έχει αριθμό οκτανίου 90.

Ο βαθμός οκτανίου ενός καυσίμου καθορίζεται μετρώντας ποιο μίγμα των δύο παραπάνω υδρογονανθράκων έχει την ίδια αντοχή σε κρουστική καύση.

Για καύσιμα με αριθμό οκτανίου πάνω από 100, η αντικρουστική ικανότητα καθορίζεται από μίγμα ισοοκτανίου στο οποίο προστίθενται αντικροτικά πρόσθετα (χιλιοστά τετραεθυλιούχου μόλυβδου σε κάθ λίτρο βενζίνης).

Η μέτρηση του αριθμού οκτανίου γίνεται σύμφωνα με ASTM D 2699 από όπου προκύπτει η μέτρηση κατά RON (Research Oktane Number).

Υπάρχει και η προδιαγραφή ASTM D 2700 που καθορίζει την μέθοδο MON (Motor Octane Number).

Στην πράξη μπορούμε να πούμε ότι υψηλή τιμή κατά RON εξασφαλίζει μεγαλύτερη αντίσταση στα πειράκεια με μερικό φορτίο στον κινητήρα, ενώ υψηλή τιμή κατά MON εξασφαλίζει μεγαλύτερη αντίσταση στα πειράκεια με μέγιστο φορτίο.

Μία μέθοδος που περιλαμβάνει και τις δύο μετρήσεις είναι η ΑΚΙ (Anti – knock Index) που προκύπτει σαν μέσος όρος του αθροίσματος των δύο παραπάνω μεθόδων, δηλαδή:

RON + MON

---------------

2

Με λίγα λόγια δύο βενζίνες με τον ίδιο αριθμό οκτανίου κατά RON (αυτό ανακοινώνουν τα βενζινάδικα) μπορεί να έχουν διαφορετική συμπεριφορά στο πλήρες φορτίο.